Η Τερηδόνα είναι μια κατεστραμμένη περιοχή στη σκληρή επιφάνεια των δοντιών που εξελίσσονται σε μικροσκοπικές τρύπες. Η Τερηδόνα, προκαλείται από έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως βακτήρια στο στόμα σας, συχνό μάσημα τροφών, τακτική κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών και μη καλό καθαρισμό των δοντιών σας.
Η τερηδόνα είναι από τα πιο κοινά προβλήματα υγείας στον κόσμο. Είναι ιδιαίτερα κοινή σε παιδιά, εφήβους και μεγαλύτερους ενήλικες. Όποιος έχει δόντια μπορεί να εμφανίσει τερηδόνα, συμπεριλαμβανομένων των βρεφών.
Εάν οι ‘’τρύπες’’ δεν αντιμετωπιστούν, γίνονται μεγαλύτερες και επηρεάζουν τα βαθύτερα στρώματα των δοντιών σας. Μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρό πονόδοντο, μόλυνση και απώλεια δοντιών.
Οι τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο και οι καλές συνήθειες βουρτσίσματος και οδοντικού νήματος είναι η καλύτερη προστασία σας από την τερηδόνα.
Συμπτώματα Τερηδόνας
Τα συμπτώματα της Τερηδόνας ποικίλλουν, ανάλογα με την έκταση και τη θέση τους. Όταν μια τρύπα είναι στις αρχές, μπορεί να μην έχετε καθόλου συμπτώματα. Καθώς όμως η τρύπα μεγαλώνει, μπορεί να προκαλέσει κάποια συμπτώματα όπως:
- Πονόδοντος, αυθόρμητος πόνος ή πόνος που εμφανίζεται χωρίς εμφανή αιτία
- Ευαισθησία των δοντιών
- Ήπιος έως οξύς πόνος όταν τρώτε ή πίνετε κάτι γλυκό, ζεστό ή κρύο
- Ορατές τρύπες ή κοιλώματα στα δόντια σας
- Καφέ, μαύρο ή λευκό λεκέ σε οποιαδήποτε επιφάνεια ενός δοντιού
- Πόνος όταν δαγκώνετε
Αρχικό Στάδιο Τερηδόνας
Το αρχικό στάδιο της τερηδόνας έρχεται με τη μορφή λευκών ή καφέ κηλίδων στην επιφάνεια του δοντιού. Αυτό συμβαίνει όταν το σμάλτο αρχίζει να καταστρέφεται. Η αναστροφή της τερηδόνας σε αυτό το στάδιο είναι δυνατή με οδοντόκρεμα ενίσχυσης του σμάλτου και διάφορες άλλες θεραπείες με φθόριο.
Αν η τερηδόνα προχωρήσει τότε θα χρειαστεί σφράγισμα.
Πότε να δω τον Οδοντίατρο για την Τερηδόνα;
Μπορεί να μην γνωρίζετε ότι σχηματίζεται τρύπα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να κάνετε τακτικές οδοντιατρικές εξετάσεις και καθαρισμούς, ακόμη και όταν το στόμα σας είναι καλά. Ωστόσο, εάν αισθανθείτε πονόδοντο ή πόνο στο στόμα, επισκεφθείτε τον οδοντίατρό σας το συντομότερο δυνατό.
Στάδια της Τερηδόνας
Οι τρύπες ή κοιλότητες προκαλούνται από τερηδόνα – μια διαδικασία που συμβαίνει με την πάροδο του χρόνου.
Επιπτώσεις Τερηδόνας
Η τερηδόνα είναι τόσο συνηθισμένη που μπορεί να μην την παίρνετε στα σοβαρά. Και μπορεί να νομίζετε ότι δεν έχει σημασία αν τα παιδιά παρουσιάζουν τερηδόνα στα νεογιλά δόντια τους. Ωστόσο, η τερηδόνα μπορεί να έχει σοβαρές και μόνιμες επιπλοκές, ακόμη και για παιδιά που δεν έχουν ακόμη τα μόνιμα δόντια τους.
Οι επιπλοκές της Τερηδόνας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνος
- Απόστημα δοντιών
- Πρήξιμο ή πύον γύρω από ένα δόντι
- Σπασμένα δόντια
- Προβλήματα μάσησης
- Μετατοπίσεις στη θέση των δοντιών έπειτα από απώλεια δοντιών
Όταν οι κοιλότητες και η αποσύνθεση γίνονται σοβαρές, μπορεί να έχετε:
- Πόνος που παρεμβαίνει στην καθημερινή ζωή
- Απώλεια βάρους ή προβλήματα διατροφής από επώδυνο ή δύσκολο μάσημα
- Απώλεια δοντιών, που μπορεί να επηρεάσει την εμφάνισή σας, καθώς και την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή σας
- Σε σπάνιες περιπτώσεις, ένα απόστημα δοντιών – ένας θύλακας από πύον που προκαλείται από βακτηριακή λοίμωξη – μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρές ή ακόμα και απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις
Αντιμετώπιση Τερηδόνας
Η καλή στοματική και οδοντική υγιεινή μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε την τερηδόνα.
Παρακάτω θα δείτε μερικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να αποτρέψετε την τερηδόνα. Ρωτήστε τον οδοντίατρό σας ποιες συμβουλές είναι οι καλύτερες για εσάς.
- Βουρτσίστε με φθοριούχο οδοντόκρεμα μετά το φαγητό ή το ποτό: Βουρτσίζετε τα δόντια σας τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα και ιδανικά μετά από κάθε γεύμα, χρησιμοποιώντας οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο. Για να καθαρίσετε ανάμεσα στα δόντια σας, χρησιμοποιήστε νήμα ή χρησιμοποιήστε μεσοδόντια βουρτσάκια.
- Ξεπλύνετε το στόμα σας: Εάν ο οδοντίατρός σας πιστεύει ότι διατρέχετε υψηλό κίνδυνο εμφάνισης τερηδόνας, μπορεί να σας συστήσει να χρησιμοποιήσετε στοματικό διάλυμα με φθόριο.
- Επισκεφθείτε τακτικά τον οδοντίατρό σας: Κάντε επαγγελματικούς καθαρισμούς δοντιών και τακτικές στοματικές εξετάσεις, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη προβλημάτων ή στον έγκαιρο εντοπισμό τους.
- Προληπτικά Σφραγίσματα: Το προληπτικό σφράγισμα είναι μια προστατευτική επίστρωση ρητίνης που εφαρμόζεται στην επιφάνεια μάσησης των πίσω δοντιών. Σφραγίζει τις αυλακώσεις και τις σχισμές που τείνουν να συλλέγουν τρόφιμα, προστατεύοντας το σμάλτο των δοντιών από την πλάκα και το οξύ. Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) συνιστά τα προληπτικά σφραγίσματα για όλα τα παιδιά σχολικής ηλικίας. Τα προληπτικά σφραγίσματα μπορεί να διαρκέσουν αρκετά χρόνια πριν χρειαστεί να αντικατασταθούν, αλλά πρέπει να ελέγχονται τακτικά.
- Πιείτε νερό: Είναι πολύ σημαντικό για την ενυδάτωση του στόματος και την ουδετεροποίηση του όξινου pH.
- Αποφεύγετε τα συχνά σνακ: Κάθε φορά που τρώτε ή πίνετε άλλα ποτά εκτός από νερό, βοηθάτε τα βακτήρια του στόματός σας να δημιουργήσουν οξέα που μπορούν να καταστρέψουν το σμάλτο των δοντιών. Εάν τσιμπολογάτε ή πίνετε όξινα υγρά όλη την ημέρα, τα δόντια σας φθείρονται συνέχεια.
- Τρώτε τροφές υγιεινές για τα δόντια: Ορισμένα τρόφιμα και υγρά είναι καλύτερα για τα δόντια σας από άλλα. Αποφύγετε φαγητά που κολλάνε σε αυλακώσεις και κοιλώματα των δοντιών σας για μεγάλες περιόδους ή βουρτσίστε τα αμέσως μετά το φαγητό. Ωστόσο, τροφές όπως τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά αυξάνουν τη ροή του σάλιου και ο καφές, το τσάι και οι τσίχλες χωρίς ζάχαρη βοηθούν στην απομάκρυνση των σωματιδίων των τροφίμων.
- Εξετάστε τις θεραπείες με φθόριο: Ο οδοντίατρός σας μπορεί να συστήσει περιοδικές θεραπείες με φθόριο, ειδικά εάν δεν λαμβάνετε αρκετό φθόριο μέσω του φθοριούχου πόσιμου νερού και άλλων πηγών.
- Ρωτήστε για αντιβακτηριακές θεραπείες: Εάν είστε ιδιαίτερα ευάλωτοι στην τερηδόνα – για παράδειγμα, λόγω μιας ιατρικής πάθησης – ο οδοντίατρός σας μπορεί να συστήσει ειδικά αντιβακτηριακά στοματικά διαλύματα ή άλλες θεραπείες για να μειώσετε τα επιβλαβή βακτήρια στο στόμα σας.
- Συνδυασμένες θεραπείες: Το μάσημα τσίχλας με βάση την ξυλιτόλη μαζί με το συνταγογραφούμενο φθόριο και ένα αντιβακτηριακό στοματικό διάλυμα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης τερηδόνας.
Εδώ μπορείτε να δείτε και άλλες επιπλέον συμβουλές για φθαρμένα δόντια και πρόληψη της τερηδόνας.
Πως Φεύγει η Τερηδόνα;
Εάν η τερηδόνα δεν είναι πολύ σοβαρή, ο οδοντίατρος σας θα αφαιρέσει όλη την τερηδόνα και θα επισκευάσει το δόντι με ένα σφράγισμα.
Αν η ζημιά είναι εκτεταμένη το νεύρο στη μέση του δοντιού μπορεί να καταστραφεί. Αν το νεύρο καταστραφεί τότε θα χρειαστεί να γίνει απονεύρωση και στη συνέχεια επισκευάζοντας το δόντι με ένα σφράγισμα ή θήκη. Εάν το δόντι έχει καταστραφεί τόσο πολύ που δεν μπορεί να επισκευαστεί, ο οδοντίατρος μπορεί να χρειαστεί να βγάλει το δόντι.
