Σε ένα δόντι επιβάλλεται να γίνει σφράγισμα, όταν προσβληθεί από τερηδόνα. Επί της ουσίας, πρόκειται για μία κατάσταση η οποία ξεκινά ως μία μικροσκοπική τρύπα στην επιφάνεια του δοντιού (αδαμαντίνη) και με την πάροδο του χρόνου μεγαλώνει, προσβάλλοντας βαθύτερα στρώματα του δοντιού.
Σε αρχικό στάδιο, δε φαίνεται εξωτερικά η ζημιά, ωστόσο στο εσωτερικό του, που είναι και πιό μαλακή η οδοντική ουσία (οδοντίνη), η διάβρωση προχωρά εξαιτίας της δράσης των οξέων των μικροβίων. Σε τελικό στάδιο, αυτό που απομένει είναι ένα λεπτό στρώμα αδαμαντίνης, το οποίο τελικά σπάει και αποκολλάται κατά τη μάσηση. Για τον παραπάνω λόγο, επιβάλλεται το δόντι να σφραγιστεί εγκαίρως, πριν η τερηδόνα μολύνει τον πολφό (νεύρο) και σταδιακά το δόντι καταστραφεί ολοσχερώς, αφού στην περίπτωση αυτή θα χρειάζεται απονεύρωση.
Πώς γίνεται το σφράγισμα;
Ο γιατρός, αφού χορηγήσει τοπική αναισθησία, απομακρύνει τον κατεστραμένο οδοντικό ιστό και αντικαθιστά το κομμάτι του δοντιού που λείπει με ένα συνθετικό υλικό. Τα υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, είναι συνήθως δύο: το αμάλγαμα και η ρητίνη.
Σφραγίσματα αμαλγάματος (μεταλλικό)
Είναι τα γνωστά σε όλους μεταλλικά (μαύρα) σφραγίσματα. Το αμάλγαμα είναι ένα κράμα υδραργύρου και διαφόρων μετάλλων (χαλκού, αργύρου, κασσίτερου, ψευδαργύρου κ.λπ.). Πρόκειται για ένα αξιόπιστο και δοκιμασμένο στα χρόνια οδοντιατρικό υλικό, η χρήση του οποίου έχει περιοριστεί για αισθητικουσ λόγους όπως και για την τοξική δράση του υδραργύρου που περιέχει. Από μελέτες που έχουν γίνει, έχει προκύψει ότι μέχρι τρία σφραγίσματα αμαλγάματος στο στόμα είναι ακίνδυνα.
Σφραγίσματα ρητίνης (λευκά)
Η συνθετική ρητίνη είναι ένα πολυμερές υλικό. το οποίο μπορεί να κολλήσει στον οδοντικό ιστό και να αντικαταστήσει ένα τμήμα του δοντίου που λείπει. Τα σφραγίσματα ρητινής είναι πολύ υψηλής αισθητικής, καθώς δεν ξεχωριζούν από το φυσικό δόντι. Το ίδιο υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί και γι την βελτίωση της όψης των μπροστινών δοντιών (bonding).
Ποια σφραγίσματα είναι πιο ανθεκτικά;
Σε απόλυτες τιμές, τα μεταλλικα σφραγίσμτα διαρκούν περισσότερο από τα λευκά, αλλά η καταλληλότητα βρίσκεται σε άμεση σχέση με την κάθε περίπτωση που αντιμετώπίζουμε. το μεταλλικό σφράγισμα σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει καλύτερη συμπεριφορά (πχ. όταν η τερηδόνα επεκτείνεται κάτω από τα ούλα). Σε άλλες περιπτώσεις όμως το λεύκο υλικό(ρητίνη), λόγω της ικανοτητάς του να συγκολλάται με τους οδοντίκους ιστούς, ενισχύει και τα προστατεύει από πιθανό κάταγμα.
Ένθετα και επένθετα
Είναι σφραγίσματα από πορσελάνη ή ρητίνη που κατασκευάζονται από τον τεχνίτη. Ο οδοντίατρος τροχίζει το δόντι όπως στο σφράγισμα και αντί να βάλει στην κοιλότητα σύνθετη ρητίνη (άσπρο σφράγισμα) ή αμάλγαμα παίρνει αποτύπωμα και ο οδοντοτεχνίτης κατασκευάζει το σφράγισμα. Τα ένθετα και τα επένθετα έχουν πολύ καλύτερη αισθητική, μεγαλύτερη αντοχή, όποτε και πολύ μεγαλύτερη διαρκεία ζωης.
Πόσα χρόνια διαρκεί ένα σφράγισμα;
Αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως:
- Την ευαισθησία κάθε ατόμου στην τερηδόνα.
- Την έκταση της αρχικής βλάβης του δοντιού (πόσο μεγάλο είναι το σφράγισμα)
- Το επίπεδο στοματικής υγιεινής
- Τη διατροφή
Μπορεί ένα σφραγισμένο δόντι να ξαναχαλάσει;
Στην πραγματικότητα ένα ήδη σφραγισμένο δόντι έχει αυξημένες πιθανότητες να προσβληθεί ξανά από τερηδόνα.
Κάθε πότε πρέπει να αντικαθίστούμε τα σφραγίσματα;
Ένα σφράγισμα πρέπει να αλλαχθεί εάν:
- Εμφανιστεί ξανά τερηδόνα στο δόντι.
- Σπάσει κομμάτι από το σφράγισμα ή από τα τοιχώματα του δοντιού.
- Το υλικό του σφραγίσματος δεν έχει καλή επαφή με το δόντι και αφήνει μικρό κενό (περιεμφρακτικός Χώρος).
- Εμφανιστεί πρόβλημα με το νεύρο του δοντιού.
Ακόμα και αν δεν συντρέχει κάποια από αυτές τις προυποθέσεις, πολύ παλαιά σφραγίσματα (άνω των 15 ετών) πρέπει να αντικαθίστανται, καθώς το υλικό σταδιακά εκφυλιζεται.
